Październik już od wielu lat uznawany jest na całym świecie za miesiąc świadomości raka piersi (ang. Breast Cancer Awareness Month). W tym szczególnym okresie podejmujemy tematy związane z profilaktyką, diagnostyką oraz nowoczesnym leczeniem nowotworów piersi. W ramach kampanii, 15 października przypada Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi, którego symbolem jest różowa wstążka. Miesiąc Świadomości Raka Piersi (tzw. Różowy Październik

PAŹDZIERNIK – MIESIĄC ŚWIADOMOŚCI RAKA PIERSI

Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem u kobiet na świecie (25%) i najczęstszą przyczyną zgonu (14%), a chore na raka piersi stanowią 36% kobiet żyjących z nowotworami. Szacuje się, że co roku raka piersi rozpoznaje się u blisko 1,7 miliona kobiet, a ponad 500 tysięcy umiera z tego powodu. Największą zachorowalność na raka sutka notuje się krajach uprzemysłowionych (Belgia, Dania, Holandia, Niemcy, Wielka Brytania). Najmniej zachorowań występuje w krajach Afryki i Azji Południowo-Wschodniej. Region geograficzny jest czynnikiem istotnie modyfikującym ryzyko zachorowania na raka piersi. Porównanie ryzyka zachorowania Japonek będących emigrantkami do Stanów Zjednoczonych i mieszkanek Japonii wskazuje na wyrównywanie ryzyka rozwoju choroby nowotworowej u imigrantek w porównaniu do tego, które notowane jest u kobiet w nowym miejscu zamieszkania. W Polsce rak piersi w ostatnim stuleciu stał się jednym z największych zagrożeń przedwczesnej umieralności kobiet.

Rak piersi występuje również u mężczyzn, choć bardzo rzadko. Szacuje się, że jeden na stop przypadków nowotworów złośliwych sutka, to właśnie rak piersi u mężczyzn.

Czynniki ryzyka rozwoju choroby są złożone, jednak kluczowy wpływ wydają się mieć czynniki związane ze stanem hormonalnym kobiety (czynniki reprodukcyjne, wiek pokwitania i przekwitania, stosowanie preparatów hormonalnych). Częstość występowania raka piersi wzrasta z wiekiem. Wśród kobiet przed 45 rokiem życia nowotwór występuje rzadko, a większość zachorowań dotyczy kobiet po 50 roku życia (w Polsce 80% pacjentek). Czynnikiem, który znacząco zwiększa ryzyko zachorowania na raka sutka, jest obecność u danej osoby mutacji genu BRCA1 lub genu BRCA2. Szacuje się, że 4-8% raków piersi może być wynikiem dziedzicznych mutacji, pozostałe przypadki są następstwem sporadycznych mutacji w komórkach somatycznych. Decydujące znaczenie w kontekście profilaktyki i zapobiegania rozwojowi zaawansowanego nowotworu piersi ma jego diagnostyka i wczesne wykrycie (wtórna profilaktyka) oparta na regularnie przeprowadzanych badaniach mammograficznych (skrining).

Rak piersi – wczesne objawy nowotworu PROFILAKTYKA PIERWOTNA I WTÓRNA RAKA PIERSI Szacuje się, że ograniczając lub eliminując znane czynniki ryzyka zachorowania oraz korzystając z zaleceń Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem, można zapobiec nawet połowie wszystkich przypadków nowotworów. Szczegółowa etiologia raka piersi pozostaje niewyjaśniona, ale istnieje związek z wiekiem kobiety podczas pierwszego porodu, liczbą urodzonych dzieci, karmieniem piersią, wiekiem menarche i menopauzy oraz stosowaniem hormonalnej terapii zastępczej. Jednym z powszechnych czynników zwiększonego ryzyka zachorowania na raka piersi jest spożywanie alkoholu. Czynnikiem protekcyjnym w kontekście raka piersi jest systematyczna aktywność fizyczna oraz utrzymywanie prawidłowej masy ciała. Warto podkreślić rolę populacyjnych badań przesiewowych w kierunku wykrycia raka piersi, dzięki którym udało się obniżyć współczynnik umieralności na tę chorobą. Populacyjny program wykrywania raka piersi skierowany jest do kobiet zdrowych i bez objawów tego nowotworu, u których nie stwierdzono rodzinnego występowania choroby i mutacji zwiększających ryzyko zachorowania.

Regularne badanie pozwala wykrywać zmiany nowotworowe na wczesnym etapie zaawansowania, a w konsekwencji zastosować skuteczne leczenie.

W Polsce populacyjny program badań przesiewowych w kierunku raka piersi z wykorzystaniem mammografii został wprowadzony w 2006 roku. W skriningu mammograficznym raka piersi uczestniczą kobiety, które są w wieku 50-69 lat i w ciągu 2 lat nie miały wykonywanej mammografii. Skrining mammograficzny składa się z dwóch etapów: podstawowego i w przypadku wykrycia niepokojących zmian – etapu pogłębionego. Badanie w ramach programu można wykonać bezpłatnie. W krajach, które wprowadziły skrining raka piersi w połowie lat 80., w ciągu ostatnich trzech dekad nastąpił blisko 25% spadek umieralności oraz poprawa przeżywalności pacjentek z rakiem piersi.

źródło  :https://www.zwrotnikraka.pl/